Europa dringt alvast aan op meer recyclage. Zo vaardigde de Europese Commissie in 2018 nieuwe recyclagerichtlijnen uit voor tal van verpakkingsmaterialen, waaronder plastic. Tegen 2030 wil Europa dat de lidstaten 55% van de plastic verpakkingen op de markt recycleert. In België recycleren we vandaag zo’n 40% van alle huishoudelijke plastic verpakkingen en 54% van de bedrijfsmatige plastic verpakkingen. Het zal dus een uitdaging worden om die Europese doelstelling te behalen. Maar niet onhaalbaar.
“Fost Plus blijft bedrijven informeren en adviseren doorheen de hele keten, van verpakkingsproducenten tot recyclagebedrijven, van ophalers tot sorteercentra. Fost Plus wil alle spelers in de keten samenbrengen om hun activiteiten beter op elkaar af te stemmen. Enerzijds stimuleert Fost Plus ecodesign en adviseert ze ondernemingen om verpakkingen te kiezen en te ontwerpen die beter recycleerbaar zijn. Groene Punttarieven afgestemd op het ecodesign van verpakkingen vormen een stimulans om recycleerbare materialen te gebruiken. Anderzijds wil Fost Plus investeringen in de uitbouw van nieuwe afzetmarkten voor gesorteerd afval aanmoedigen. Alleen door de cirkel te sluiten kunnen we de circulaire economie vooruithelpen in België.”
Stephan Windels, Voorzitter Fost Plus
Bedrijven sorteren steeds meer plastic aan de bron
Om ook de recyclage van bedrijfsmatige plastic te bevorderen, moeten organisaties in Vlaanderen sinds 1 juni 2018, naast de achttien soorten afval die ze vandaag al apart houden, drie bijkomende kunststoffracties sorteren: plastic folie, harde plastics en geëxpandeerd polystyreen (piepschuim in de volksmond). Die beslissing kwam er onder meer omdat de bedrijfsafvalstoffencijfers van 2016 nog flink wat potentieel aan selectieve inzameling van plastics aantoonden: uit sorteeranalyses van de OVAM bleek dat van de 1.080.000 ton ingezamelde hoeveelheid bedrijfsrestafval 10 tot 15% bestaat uit de kunststoffen die voortaan selectief in te zamelen zijn.
“Vanheede wil haar klanten een haalbare oplossing aanreiken om aan deze nieuwe sorteerverplichting te voldoen. We bieden klanten aparte zakken aan. Zo kunnen zij de verschillende fracties van de andere stromen scheiden. Steeds meer selectief inzamelen, brengt ook aanzienlijke logistieke uitdagingen met zich mee. Bij Vanheede hebben we ervoor gekozen om de verschillende zakken van onze klanten in één en dezelfde vrachtwagen te transporteren. Omdat de fracties in verschillende zakken zitten, geraken de stromen niet door elkaar en kunnen we ze nadien eenvoudig scheiden en uiteindelijk opwaarderen tot nieuwe materialen. Bovendien vermijden we zo meerdere vrachtwagens het drukke verkeer in te sturen.”
Pieter Vierstraete, Material Recovery Manager, Vanheede Environmental Logistics
Meer sorteren en meer recycleren betekent nog niet dat we de materiaalkringlopen sluiten. Het zijn uiteraard belangrijke voorwaarden om een circulaire economie te creëren, maar als er geen vraag is naar recyclaten, dan verleggen we het probleem van een afvalberg naar een recyclageberg.
Binnen vijf jaar is er een overvloed aan recyclaat op de markt aanwezig. Er zal dus een voldoende grote vraag nodig zijn om de markt in evenwicht te houden. En dus is er niet alleen nood aan vastgelegde ophaal- en recyclagepercentages, maar ook aan sturende maatregelen die bedrijven stimuleren om recyclaten in hun productie te gaan gebruiken, zoals:
▪ Een verplichte minimumhoeveelheid recycled content in nieuwe producten.
▪ Wettelijk verbod op gebruik van gerecycleerde kunststoffen in nieuwe producten (zoals het verbod op gebruik van recycled plastics in HDPE-toepassingen) wegwerken.
▪ Op Europees niveau een reeks richtlijnen uitwerken die bedrijven verplicht om hun producten te ontwerpen met oog op hun latere recyclage.
Via sectorfederatie Go4Circle proberen we op elk van deze fronten de vraag naar recyclaten te stimuleren. Om zo het gerecycleerde afval zekerheid te bieden op een nuttige toepassing en zo de vele sorteer- en recyclage-inspanningen te belonen.
Solid Recovered Fuels: Van kunststof naar brandstof
Vanheede werkte een procedé uit om restafvalfracties zoals niet-recycleerbare kunststoffen en textiel om te zetten in Solid Recovered Fuels (SRF): milieuvriendelijke brandstoffen en grondstoffen voor de cement- en kalkindustrie. Het gebruik van deze brandstoffen in het productieproces van de cement- en kalkindustrie, creëert een 100% nuttig gebruik voor deze afvalstoffen. Enerzijds is er de energetische valorisatie door de warmte die vrijkomt bij verbranding, anderzijds vormen de assen die na verbranding overblijven een pure grondstof voor cement of kalk.
Zelf nieuwe afzetmogelijkheden creëren
Hoe kunnen we plastics op een hoogwaardige manier hergebruiken? Bij Vanheede zoeken we mee naar oplossingen. Onder meer via onderzoeksprojecten zoals URBANREC en door zelf niet-recycleerbare kunststoffen om te zetten in vaste brandstoffen.
URBANREC: Cirulaire plastics uit grofvuil
Het Europese URBANREC-project (subsidieovereenkomst nr. 690103) zoekt naar oplossingen voor grofvuil. Want zelfs in een land als België, waar zo veel sorteerregels gelden, produceren inwoners per jaar gemiddeld 30 kg grofvuil, goed voor een vijfde van het totale volume restafval. Uit sorteeranalyses blijkt dat betere sorteer- en recyclagetechnieken een oplossing kunnen bieden. Het URBANREC-project brengt organisaties uit verschillende Europese landen bij elkaar om de opportuniteiten te onderzoeken voor de belangrijkste grofvuilstromen: hout, matrassen, gemengd textiel en gemengde kunststoffen. In dit project engageert Vanheede zich om de kunststofstromen te zuiveren tot circulaire plastics en om moeilijk te recycleren kunststoffen om te zetten in composietmaterialen.
