Om de afvalberg te verkleinen, is het doel om tegen 2030 minstens 50% van de recycleerbare fractie van huishoudelijk én algemeen bedrijfsrestafval bijkomend te recycleren via reductie van het restafval en het investeren in meer recyclagecapaciteit. In dit kader werd in 2015 het uitvoeringsplan ‘huishoudelijke afvalstoffen en gelijkaardig bedrijfs-restafval’ opgesteld met een reductiedoelstelling van -15% tussen 2013 en 2022 voor het bedrijfsrestafval.
Die doelstelling moet via allerlei maatregelen gehaald worden:
-
De uitbreiding van de verplicht selectief in te zamelen fracties van 21 naar 24 tegen 1/1/2024;
-
Het blijven inzetten op uitgebreide producentenverantwoordelijkheid;
-
De verplichte visuele controle van het bedrijfsrestafval op sorteerfouten.
Een nieuw uitvoeringsplan ‘huishoudelijke afvalstoffen en gelijkaardig bedrijfsrestafval’ is in de maak. Verwacht wordt dat de doelstellingen verder zullen worden verstrengd. Dit blijkt alvast uit het Vlaams regeerakkoord 2019-2024 dat streeft naar een maximale circulaire economie en een gefaseerde afbouw van afvalverbranding. De verbrandingscapaciteit die we in tussentijd in stand houden, moet streven naar het hoogst mogelijke energetisch rendement en de laagst mogelijke uitstoot. Daarnaast spelen ook andere criteria een rol in de beoordeling van verbrandingscapaciteit, zoals onder andere technologische ontwikkelingen, geografische spreiding en mobiliteit. Het Vlaams Klimaatbeleidsplan 2021 – 2030 stelt bovendien dat de broeikasgassenuitstoot van afvalverbranding in Vlaanderen met bijna 25% moet dalen tegen 2030. In de Europese Green Deal is zelfs sprake van 50%. Indien onder Europese impuls de Vlaamse doelstellingen verscherpen, evolueert de doelstelling in het uitvoeringsplan automatisch mee. Uit de sorteeranalyses blijkt dat er nog recycleerbare fracties (30% tot 40%) in het bedrijfsrestafval zitten. Er is dus nog potentieel om het bedrijfs-restafval te doen dalen. Bedrijven ondervinden echter barrières die hen weerhouden om de sorteerregels te volgen*.
* (Bron: Voka paper juni 2020, Bedrijfsafval efficiënt sorteren. Naar een circulair verdienmodel)
In hoofdzaak zijn er drie grote belemmeringen:
-
De hoeveelheid en de complexiteit aan afvalfracties die verplicht selectief ingezameld moeten worden.Afval is vaak niet homogeen (gekleurd, bedrukt, gecoat,…), waar- door er ongewild fouten gemaakt worden, ondanks de investering van bedrijven in opleiding.
-
Het gebrek aan beschikbare ruimte om alle afvalfracties apart in te zamelen.Uit een bevraging van Voka bij meer dan tweehonderd bedrijven blijkt dat er bij een bedrijf gemiddeld elf verplichte fracties vrij- komen. Dit zijn dus elf afvaltypes die apart gesorteerd en gestoc- keerd moeten worden, wat vaak praktisch niet haalbaar is.
-
De kostprijs voor het selectief inzamelen.Het uitgangspunt van de circulaire economie is om afval een eco- nomische waarde te geven. Tot op heden is dat voor veel afvalfrac- ties echter geen realiteit, omdat de verwerkingsprijs afhangt van factoren waar bedrijven geen grip op hebben (de primaire grond- stofprijs, de kwaliteit en de afzetmarkt van het recyclaat) en/of omdat het volume vaak te laag is om het economisch rendabel te maken.
Om de evolutie naar een circulaire economie te versnellen, ziet Vanheede het mee als haar verantwoordelijkheid om oplossingen aan te reiken voor deze belemmeringen. Door te investeren in nasortering en een hoogwaardige bestemming van het recyclaat, kan een versoepeling van de sorteerverplichting op de bedrijfssite en gezamenlijke ophaling van droge niet-gevaarlijke fracties in één recipiënt mogelijk gemaakt worden. Op onze site in Rumbeke wordt met dit doel al gebouwd aan een gloednieuwe sorteerlijn.
"Acceptatie wint steeds meer aan belang. Wat niet in het restafval hoort, moeten we zoveel mogelijk correct inzamelen en zo redden van de verbrandingsoven. Zo verlagen we het volume restafval en verhogen we het recyclagepercentage. Een volgende uitdaging is de verwerking van vervuilde of complexe afvalstromen. Door een gepaste voorbehandeling maken we deze stromen klaar voor een zo hoogwaardig mogelijke recyclage op maat van de afnemer. Hierin schuilt de toegevoegde waarde van Vanheede."
Pieter Vierstraete, Material recovery manager
